ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Η ζωή και το έργο του Οδυσσέα Ελύτη
1895 - 1914
|
1895 Ο Παναγιώτης Θ. Αλεπουδέλης από το χωριό Καλαμιάρης της Παναγιούδας Μυτιλήνης, εγκαθίσταται στο Ηράκλειο της Κρήτης, όπου αργότερα ιδρύει εργοστάσια σαπωνοποιίας και πυρηνελαιουργίας, σε συνεργασία με το νεότερο αδελφό του Θρασύβουλο. Το παλαιότερο όνομα της οικογενείας Αλεπουδέλη ήταν Αλεπός και το ακόμα παλαιότερο Λεμονός Στην αρχή του κλάδου αυτού η τοπική παράδοση τοποθετεί το νεομάρτυρα Θεόδωρο Μυτιλήνης. 1897 Γάμος του Παναγιώτη Θ. Αλεπουδελη με την Μαρία Ε. Βρανά, από το χωριό Παπάδος της Γέρας Μυτιλήνης. Θα γεννηθούν τα παιδία: Μυρσίνη (1898-1960), Θεόδωρος (1900), Βύρων (1903), Κωνσταντίνος (1905-1960), Ευάγγελος (1909) και Οδυσσεύς. 1911 Στις 2 Νοεμβρίου, γέννηση του Οδυσσέα στο Ηράκλειο Κρήτης. Κατοικία στην συνοικία Εφτά Μπαλτάδες, γωνία οδών Αριάδνης και Πασιφάης. 1914 Με την μεταφορά των εργοστασίων στον Πειραιά, η οικογένεια εγκαθίσταται στην Αθήνα , οδός Σόλωνος 98α. Θα μείνει εκεί έως το 1930. Τα καλοκαίρια στην Κρήτη και στην Μυτιλήνη ως το 1919. |
1915 -1925
|
1915 Ο Ε. Βενιζέλος, μετά την παραίτησή του, αναχωρεί για Μυτιλήνη και μένει φιλοξενούμενος, στο οικογενειακό κτήμα Αλεπουδέλη (25 Απριλίου - 26 Μαΐου) 1917 Εγγραφή στο ιδιωτικό σχολείο Δ. Ν. Μακρή, στην οδό Ιπποκράτους, όπου θα φοιτήσει επί επτά χρόνια. Ανάμεσα στους δασκάλους του, ο Γιάννης Αποστολάκης και ο Ι. Θ. Κακρίδης. Εσωτερική γκουβερνάντα η Γερμανίδα Anna Keller, που θα μείνει κοντά στην οικογένεια έως το 1925. Τον Σεπτέμβριο νέα παραμονή του Βενιζέλου στην έπαυλη Ακλειδίου, μαζί με τον Ναύαρχο Κουντουριώτη και τον στρατηγό Δαγκλή 1918 Πεθαίνει η αδελφή του Μυρσίνη από επιδημία ισπανικής γρίπης. Το σπίτι θα βυθισθεί στο πένθος. 1919 Το καλοκαίρι αυτής της χρονιάς εγκαινιάζονται οι διακοπές στις Σπέτσες, σε σπίτια γεμάτα από αναμνήσεις του 1821. Εδώ ο Οδυσσέας θα έρθει σε επαφή με την θάλασσα. 1920 Καλοκαίρι στις Σπέτσες, οικία Καστριώτη (παλαιά Μπουμπουλίνας). Τον Νοέμβριο πτώση του Βενιζέλου και συνέπειες για την οικογένεια. 1921 Καλοκαίρι στις Σπέτσες, οικία Πετρόπουλου, σημερινό Δημαρχείο. 1922 Στο σχολείο ο Οδυσσέας αναδεικνύεται πρώτος δρομέας στα 100 μέτρα, θέση που θα κρατήσει σε όλους τους αγώνες μέχρι το 1927. Καλοκαίρι στις Σπέτσες, οικία Καρακαλλά, στην Κουνουπίτσα. Με την μικρασιατική καταστροφή η οικογένεια εγκαταλείπει το νησί, επιστρέφει στην Αθήνα και περιθάλπει πρόσφυγες. 1923 Καλοκαίρι, ταξίδι οικογενειακό στην Ευρώπη (Βενετία, Λοζάννη, Φραγκφούρτη, Bad Neuheim, Μόναχο, Βελιγράδι). Στη Λοζάννη παρουσίαση του Οδυσσέα στον Βενιζέλο. 1924 Καλοκαίρι στις Σπέτσες, οικία Καρακαλλά. Το φθινόπωρο εγγραφή στο Γ΄ Γυμνάσιο αρρένων Αθηνών, γωνία Λυκαβηττού και Σόλωνος. Εκτός από τη δράση του στο περιοδικό "Διάπλασις των Παίδων", όπου γράφει με 13 διαφορετικά ψευδώνυμα, επίδοση στα μαθήματα των Ελληνικών και της ιστορίας. Συμμετέχει στη φυσιολατρική ομάδα του καθηγητή της γεωγραφίας Ιωάννη Σαρρή. 1925 Καλοκαίρι στις Σπέτσες, οικία Χαραμή, στη συνοικία Αγίου Νικολάου. Θάνατος του πατέρα του. Η οικογένεια για ένα διάστημα κατοικεί στο παλαιό Φάληρο. |
1926 -1935
|
1926 Πρώτα φιλολογικά ενδιαφέροντα. Το καλοκαίρι Τήνος, Μύκονος, Σαντορίνη. 1927 Υπερκόπωση και αδενοπάθεια. Στροφή στο διάβασμα ελληνικών και γαλλικών βιβλίων και περιοδικών. Ανακάλυψη του Καβάφη και του Καρυωτάκη. 1928 Απολυτήριο γυμνασίου. Παίρνει το απολυτήριο του με βαθμό 7 και 3/11. Στην Πρέβεζα αυτοκτονεί ο Καρυωτάκης. Στις 19 Αυγούστου πανηγυρική επιστροφή του Βενιζέλου. 1929 Χρόνος αργίας μεταξύ σχολείου και πανεπιστημίου. Αποφασιστική στροφή στην ποίηση. Ψάχνοντας για βιβλία στο βιβλιοπωλείο του Κάουφμαν, ανακαλύπτει τον Éluard και τον Jouve. Πρώτα ποιήματα και αποστολή τους σε περιοδικά με διάφορα ψευδώνυμα. Καλοκαίρι, Σύρος και Τήνος. 1930 Είσοδος στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Απώθηση των ποιητικών του τάσεων και προσήλωση στα νομικά. Η οικογένεια μετακομίζει στην οδό Μοσχο- νησίων 146. Πρώτη του επαφή με τον Μαρξισμό. Μεταφράζει από τα γαλλικά Trotski για την εφημερίδα των φοιτητών. 1933 Μέλος της "Ιδεοκρατικής Φιλοσοφικής Ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών" που οργανώνει συμπόσια και συζητήσεις με τους νέους καθηγητές Κ. Δ. Τσάτσο, Π. Κα- νελλόπουλο, Ι. Συκουτρή και Ι. Θεοδωρακόπουλο. Γνωριμία στους κύκλους αυτούς με τον αφιχθέντα τότε από την Ιταλία Γιώργο Σαραντάρη. Καλοκαίρι, Χίος και Μυ- τιλήνη. 1934 Γράφει τα "Πρώτα ποιήματα", όπως παρουσιάζονται αργότερα στον τόμο Προσανατολισμοί. Μεγάλες περιηγήσεις στη Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο. 1935 Γνωριμία με τον Ανδρέα Εμπειρίκο, που θέτει στη διάθεσή του την πλούσια στη μοντέρνα ποίηση βιβλιοθήκη του. Επηρεασμένος από τον Εμπειρίκο δοκιμάζει κάποια ποιήματα αυτόματης γραφής. Το Πάσχα μαζί του στη Μυτιλήνη. Ανακάλυψη του Θεόφιλου. Το καλοκαίρι ο Σαραντάρης τον φέρνει σε επαφή με τον Αντρέα Κα- ραντώνη και τον κύκλο του περιοδικού Τα νέα Γράμματα, Γ. Κ. Κατσίμπαλη, Γ. Σε- φέρη, Γ. Θεοτοκά. Βίαιη απόσπαση των χειρογράφων του και δημοσίευση μιας εκλογής ποιημάτων από τεύχος Νοεμβρίου, με το ψευδώνυμο Ελύτης. Επίσημα βαφτίσια στην ταβέρνα του Μπάρμπα-Γιάννη. |
1936 -1940
|
1936 Θάνατος του Βενιζέλου. Τακτική συνεργασία με "Τα νέα γράμματα" (ποιήματα "Προσανατολισμοί" και μεταφράσεις από τον Éluard). Απαρχή στενής φιλίας με τον Νίκο Γκάτσο. Συμμετέχει σε μια έκθεση υπερρεαλισμού διοργανωμένη στο σπίτι του Εμπειρίκου με πέντε - έξι φωτογραφικά collages. Εγκαταλείπει τις πτυχιακές εξετάσεις του και κατατάσσεται στο Στρατό. 1937 8 Ιανουαρίου έως 8 Σεπτεμβρίου στην Κέρκυρα, μαθητής στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών. Αδιάκοπα γυμνάσια και σκληρή πειθαρχεία. Ο Σεφέρης που είναι πρόξενος στην Κορυτσά του γράφει συχνά και τον παρηγορεί. Κατόπιν ανθυπασπιστής στον 6ο Λόχο του 2ου Τάγματος του 1ου Συντάγματος Πεζικού, στην Αθήνα. 1938 Τον Μάρτιο απολύεται από το Στρατό. Μεταφράζει Pierre Jean Jouve. Γράφει τις "Σποράδες". Δημόσιες συζητήσεις με αφορμή το άρθρο του "Οι κίνδυνοι της ημιμάθειας" (Τα Νέα Γράμματα). Με τον Νίκο Γκάτσο καθιερώνουν το φιλολογικό κέντρο του καφενείου Λουμίδη, στην οδό Σταδίου, που θα κρατήσει περίπου δέκα χρόνια. Καλοκαίρι στην Πάρο, Νάξο. 1939 Προσανατολισμοί (με δηλωμένο έτος 1940, 310 αντίτυπα). Μεταφράζει Lautréamont. Γράφει το "Η θητεία του καλοκαιριού". Καλοκαίρι στη Μύκονο. Φθινόπωρο, Θεσσαλία, Ήπειρος, Μακεδονία. 1940 Εγκατάσταση με την οικογένεια του στην οδό Ιθάκης 31, πρώτο όροφο. Πρώτη μετάφραση ποιημάτων του στα γαλλικά από τον Samuel Baud - Bovy. Συνεργασία στα εβδομαδιαία Νεοελληνικά Γράμματα. Το καλοκαίρι μηνιαία μετεκπαιδευτική επιστράτευσή του στο 1ο Σύνταγμα και εγκατάσταση του στο Στρατόπεδο Πικερμίου. 28η Οκτωβρίου: κατατάσσεται ως ανθυπολοχαγός στη Διοίκηση του Στρατηγείου του Α' Σώματος Στρατού. Με το Στρατηγείο Μέτσοβο, Ζίτσα, Καρίτσα. Στις 13 Δεκεμβρίου μετατίθεται στη ζώνη πυρός ως ανθυπολοχαγός του 4ου Λόχου του 2ου Τάγματος του 24ου Συντάγματος Πεζικού. Με την προώθηση, ’γιοι Σαράντα, Μπορς, Καλλαράτες, Νιβίτσα, Μπούμπαρι, Μπολένα |
1941 -1946
|
1941 Με βαρύ κρούσμα κοιλιακού τύφου στο Νοσοκομείο Ιωαννίνων (Παθολογικόν- Αξιωματικών). Τις παραμονές της εισβολής των Γερμανικών στρατευμάτων μεταφέρεται στο Αγρίνιο κι από εκεί στην Αθήνα όπου συμπληρώνει την ανάρρωση του τις πρώτες μέρες της Κατοχής. Αρχίζει την ποιητική σειρά "Ήλιος ο πρώτος". Πληροφορίες για ένα ποίημα με τίτλο Βαρβαρία, που ποτέ όμως δεν δημοσιεύτηκε. 1942 Ολοκλήρωση της σειράς "Ήλιος ο πρώτος". Γράφει τη μελέτη "Η αληθινή φυσιογνωμία και η λυρική τόλμη του Ανδρέα Κάλβου", που έχει συλλάβει στο μέτωπο την ανακοινώνει στον "Κύκλο Παλαμά". 1943 Κηδεία του Κωστή Παλαμά. "Ήλιος ο πρώτος" (600 αντίτυπα). Γραφεί το "’σμα ηρωικό και πένθιμο" και το δοκίμιο "Τ.Τ.Τ.1935". 1944 Πρωτοστατεί στην επανέκδοση του περιοδικού Τα Νέα Γράμματα. Γράφει το πρώτο σχέδιο του ποιήματος Αλβανιάδα και την πρώτη μορφή του δοκιμίου "Τα κορίτσια". Συνεργάζεται με τον Robert Levesque στην μετάφραση των ποιημάτων του. 1945 ’σμα ηρωικό και πένθιμο για τον χαμένο ανθυπολοχαγό στην Αλβανία, περ. Τετράδιο Δεύτερο. Poèms, μετάφραση R. Levesque. Με σύσταση του Γ. Σεφέρη, που είναι διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Αντιβασιλέα, διορίζεται διευθυντής προγράμματος του νεοσύστατου Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας. Παράλληλα γράφει επιφυλλίδες στην εφημερίδα Ελευθερία, μελέτες και άρθρα στην Αγγλοελληνική επιθεώρηση του Γ. Κ. Κατσίμπαλη, 1946 Γράφει "Η καλοσύνη στις λυκοποριές" και κριτική ζωγραφικής στην εφημερίδα Η Καθημερινή. Τον Ιούλιο παραιτείται από το Ε.Ι.Ρ. |
1947 -1956
|
1947 Καθ' όλη την διάρκεια της χρονιάς προσπαθεί ανεπιτυχώς να εκδώσει διαβατήριο και να λάβει άδεια ταξιδιού στην Γαλλία. Στις 2 Νοεμβρίου γράφει στο ημερολόγιο του: δεν έχω κάνει ούτε ένα εκατοστό από αυτά που θα έπρεπε να έχω κάνει στην λογοτεχνία. "Η καλοσύνη στις λυκοποριές", περιοδικό Τετράδιο, τεύχος. Ι. Ταξίδι στα απελευθερωμένα Δωδεκάνησα. Μεταφράζει Lorca. 1948 Σχίζει μεγάλο αριθμό χειρόγραφων που δεν τον ικανοποιούν. Το υπουργικό συμβούλιο αποφασίζει και του χορηγεί διπλωματικό διαβατήριο, παρακάπτοντας έτσι το γενικό επιτελείο στρατού. Την ίδια χρονιά στο ημερολόγιο , υπάρχουν μέσα μου και συγκρούονται 40 ποιήματα. Πως βγαίνουν όμως;7 Φεβρουαρίου, αναχωρεί για την Ελβετία (Λοζάννη. St. Moritz), με τελική εγκατάσταση στο Παρίσι (Τrianon Palace, Rue de Vaugirard 1). Επαφές και φιλίες με τους P.Révererdy, A. Breton, P. Èluard, A. Camus, P. J. Jouve, R. Char. Τον Σεπτέμβριο με τον Τ. Tzara στις Rencontres Internasionals της Γενεύης. Γνωριμία απαρχή φιλίας με τον G. Ungaretti. 1949 Ημερολόγιο: να συλλάβω όχι της παράξενες πλευρές της ψυχής, αλλά το μυστήριο της ψυχής στο σύνολό της. Το ελληνικό προξενείο τον πληροφορεί ότι η Αθήνα αρνείται να ανανεώσει το διαβατήριό του. Μένει αναγκαστικά πλέον στο Παρίσι. Στο Παρίσι, ιδρυτικό μέλος της Associetion Internationale des Critiques d' Art. Ο εκδότης του Verve, και συμπατριώτης του, Ε. Tériade τον φέρνει σ' επαφή με τους Picasso, Léger, Matisse, Chagall, Giacometti. Καλοκαίρι στην Προβηγκία και στα Πυρηναία. 1950 Ο Πρωθυπουργός Πλαστήρας που έρχεται στο Παρίσι δίνει εντολή στο προξενείο να του χορηγεί διαβατήριο για όλες τις χώρες της Ευρώπης. Στην Ισπανία (Μαδρίτη, Τολέδο, Κόρδοβα, Σεβίλλη, Μαλάγα, Γρανάδα, Βαρκελώνη). Καλοκαίρι στη Menton. Τον Δεκέμβριο στην Αγγλία (Λονδίνο, Οξφόρδη, Καίμπριτζ), φιλοξενούμενος του British Council. Σχεδιάζει Το "’ξιον εστί". 1951 [1951] Θάνατος του ’γγελου Σικελιανού, ο Ελύτης επιστρέφει στην Αθήνα. Έως τον Μάιο στο Λονδίνο, ομιλίες από το BBC. Επιστροφή στο Παρίσι και αναχώρηση για την Ιταλία (Βενετία, Μιλάνο, Ραβέννα, Φλωρεντία, Πίζα, Αρέτσο, Ρώμη, Νεάπολη). Στη Ρώμη βρίσκεται με τον Ungaretti. Το καλοκαίρι νέα συνάντηση με τον Picasso στη Villa Natacha (st. Jean-cap-Ferrat) γράφει γαλλικά "Equivalences chez Picasso" που συνοδεύει το αφιέρωμα του Verve στο μεγάλο ζωγράφο. Τον Σεπτέμβριο επιστρέφει στην Ελλάδα. 1952 Poesie, μετάφραση Mario Vitti. Ρώμη. Μέλος της "Ομάδας των Δώδεκα". «Από σήμερα διαθέτω γραφομηχανή». Καλοκαίρι στην ’νδρο. Δεύτερο σχέδιο της Αλβανιάδας. 1953 Με την Κυβέρνηση Παπάγου, διορίζεται τον Μάρτιο διευθυντής προγράμματος του Ε. Ι. Ρ Το Νοέμβριο γίνεται μέλος του Δ.Σ του θεάτρου τέχνης του Κάρολου Κουν. 1954 Τον Μάιο παραίτηση του από το Ε.Ι.Ρ και εγκατάσταση του στην Κηφισιά σε σπίτι φιλικό. Καλοκαίρι, Πάρος και Σύρος. 1955 Έξι και μια τύψεις για τον ουρανό, πρώτη γραφή. Μεγάλη περιοδεία στην Κρήτη. Το καλοκαίρι, ’νδρος. «’τυχος έρωτας». 1956 Το Εθνικό θέατρο ανεβάζει τη Νεράιδα του Jean Giraudoux και ο Κάρολος Κουν στο "θέατρο Τέχνης" τον Κύκλο με την κιμωλία του Brecht σε δική του μετάφραση. Πρόεδρος του Δ. Σ του "Ελληνικού Χοροδράματος". Καλοκαίρι στις Σπέτσες. |
1957 -1961
|
1957-1959 Απόσπαση από την οικογένεια και εγκατάσταση του σε ένα μικρό διαμέρισμα Πελλήνης 1. Παίρνει μαζί του μόνο το γραφείο του. Εντατική εργασία στα έργα το "’ξιον εστί" και "Έξι και μία τύψεις για τον ουρανό" (τελειωτική μορφή). Τα καλοκαίρια, Σπέτσες, Πόρος, Κύθνος, Χίος, Πάρος. Συχνάζει τα μεσημέρια στο Μπραζίλιαν (οδός Βουκουρεστίου) και στο Πικαντίλλυ (λεωφόρος Πανεπιστημίου, απέναντι από την Εθνική Βιβλιοθήκη) τα βράδια στο Ελληνικόν και Βυζάντιον (στο Κολωνάκι). Για το "θέατρο Τέχνης" μετάφραζε τις Δούλες του Jean Genet (ανέβηκε στα 1968). Τον Οκτώβριο πρόσκληση της εταιρίας Τσεχοσλοβάκων συγγραφέων να επισκεφτεί την Πράγα μαζί με τον Μυριβήλη και τον Ρίτσο. Ματαιώνεται από την υπηρεσία ασφαλείας του Υπουργείου Εσωτερικών. 1959 Ενώ έχει παραδώσει το "’ξιον εστί" και τις "Έξι και μια τύψεις για τον ουρανό" η εκτύπωση αργεί κι έτσι στις 30 Δεκεμβρίου παραδίδει ένα αντίτυπο του "’ξιον εστί" στην εθνική βιβλιοθήκη χωρίς την λιθογραφεία του Μόραλη και με πρόχειρο εξώφυλλο 1960 Το "’ξιον εστί" (815 αντίτυπα). Έξι και μια τύψεις για τον ουρανό (550 αντίτυπα), Körpez des Sommers, μετάφραση Barbara Schlörb, st. Gallen. Θάνατος του αδελφού του Κωνσταντίνου και της μητέρας του. Πρώτο κρατικό βραβείο ποίησης για Το "’ξιον εστί". 1961 Μάρτιο μέχρι Ιούνιο στις ΗΠΑ, προσκαλεσμένος από το State Department (Νέα Υόρκη, Ουάσιγκτον, Νέα Ορλεάνη, Σάντα Φε, Λος ’ντζελες, Σαν Φραντσίσκο, Μπάφαλο, Βοστόνη). Στην επιστροφή του Παρίσι, όπου συνεργάζεται με τον Tériade για την ίδρυση του Μουσείου Θεόφιλου στη Μυτιλήνη. |
1962 -1969
|
1962 Μετακομίζει σε διαμέρισμα Σκουφά 23, τέταρτος όροφος. Τον Μάιο στη Ρώμη για το Incontro Romano della Cultura. Τον Δεκέμβριο, με τους Α. Εμπειρίκο και Γ. Θεοτοκά, καλεσμένος στη Σοβιετική Ένωση (Οδησσός, Μόσχα, Λένινγκραντ). Το καλοκαίρι στην Κέρκυρα και ύστερα στη Μυτιλήνη με τον Tériade. 1963 Γράφει το "Χρονικό μιας δεκαετίας" και άλλα πεζά για τον τόμο Ανοιχτά χαρτιά. 1964 Πρώτη εκτέλεση του ορατόριου Το "’ξιον εστί" του Μ. Θεοδωράκη, που κυκλοφορεί και σε δίσκο. Στην αρχή το ορατόριο του "’ξιον εστί" εντάσσεται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, για να εκτελεστεί στο Ηρώδειο. Τον Αύγουστο το υπουργείο προεδρίας αρνείται να παραχωρήσει το Ηρώδειο και αντιπροτείνει το Παναθηναϊκό στάδιο. Ο συνθέτης και ο ποιητής αποσύρουν τα έργα τους. Στις 19 Οκτωβρίου πρώτη εκτέλεση στο κινηματογράφο REX. 1965 Τον Μάιο στη Σόφια με τον Γ. Θεοτοκά, καλεσμένος από την "Ένωση Βουλγάρων Συγγραφέων". Γύρος της Βουλγαρίας με συνοδό την ποιήτρια Ελιζαμπέτα Μπαγκριάνα. Μέλος του Δ. Σ. του Εθνικού θεάτρου. Παράσημο Ταξιάρχου του Φοίνικος. Έχει τελειώσει τα Ανοιχτά χαρτιά. 1966 Ζωγραφική και collages. Ξαναδουλεύει παλιές μεταφράσεις και προσθέτει άλλες για να συγκροτήσει τόμο. Ταξιδεύει στη Νότια Γαλλία και στο Παρίσι. Το καλοκαίρι στη Ρόδο. 1967 Τον Φεβρουάριο ταξιδεύει στην Αίγυπτο (Αλεξάνδρεια, Κάιρο, Λούξορ, Ασσουάν). Μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, αποχή από τη δημοσιότητα. Μετάφραση αποσπασμάτων της Σαπφώς και εικονογράφηση τους με διαφανογραφίες. 1969 Το Αχίοη esti - Gepriesen Sei, μετάφραση Günter Dietz, Αμβούργο. 3 Μαΐου αναχωρεί για να εγκατασταθεί στο Παρίσι, Rue de l' Eperon 7. Πρώτα ποιήματα της σειράς Το φωτόδεντρο. Θάνατος και ανάστασης του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, Villa Natacha. |
1970 -1974
|
1970 Ολοκλήρωση της σειράς Το φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά. Γράφει Ο ήλιος ο ηλιάτορας. ’νοιξη στο St. Jean-Cap-Ferrat. Το καλοκαίρι τετράμηνη διαμονή στην Κύπρο, συνάντηση με τον αρχιεπίσκοπο Μακάριο, και μετά επιστροφή στο Παρίσι. 1971 Το φωτόδεντρο. Ο ήλιος ο ηλιάτορας. Το μονόγραμμα (Κύπρος). Γράφει Το μονόγραμμα, τα τραγούδια Το θαλασσινό τριφύλλι, Η Παναγία των κοιμητηρίων. Στις 6 Ιουλίου, επιστρέφει στην Ελλάδα. 1972 Τα Ρω του έρωτα. Μία υποτροφία του Ιδρύματος Φορντ τον βοηθάει να αρνηθεί βραβεία προερχόμενα από την κυβέρνηση της δικτατορίας. Αποκλείει να γίνει μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Τρεις μήνες κατάκοιτος με κήλη του δίσκου. Το καλοκαίρι Ερέτρια και Αίγινα, Με τον Tériade στη Μυτιλήνη για το θεμέλιο λίθο του Μουσείου Θεόφιλου. 1973 Ο ζωγράφος Θεόφιλος. Σε συνέντευξη: «Όπου δεν ακούγεται αηδόνι ακούγεται κοκτέιλ Μολότοφ». Παραδίδει μέρος του αρχείου του στο Σπουδαστήριο Νεωτέρας Ελληνικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Περνά μερικές μέρες του Ιουνίου στο Παρίσι. Πηγαίνει στην Κύπρο με το καράβι όπου είναι ασυρματιστής ο Νίκος Καββαδίας. Καλοκαίρι στην Αίγινα. 1974 "Τα Ετεροθαλή", Ανοιχτά χαρτιά. The Αχίοη esti, μετάφραση Edmund Keeley και George Savidis, Pittsburgh. The Sovereign Sun, μετάφραση Kimon Friar, Philadelphia. Δουλεύει στον Μικρό Ναυτίλο, γράφει μερικά κομμάτια της Μαρίας Νεφέλης. Την άνοιξη στην Κέρκυρα. Δεξίωση του από την Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών στο σπίτι του Διονυσίου Σολωμού. Μετά την πτώση της δικτατορίας αναλαμβάνει για ένα μικρό διάστημα πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Ραδιοφωνίας και Τηλεοράσεως. Επίσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Εθνικού θεάτρου. Δεν δέχεται προτάσεις να γίνει βουλευτής επικρατείας. Γράφει το δοκίμιο "Η μαγεία του Παπαδιαμάντη". |
1975 -1979
|
1975 7 Μαρτίου, η Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης τον αναγορεύει επίτιμο διδάκτορα. Επίτιμος δημότης Μυτιλήνης. ’νοιξη στη Γαλλία, Κυανή Ακτή, και καλοκαίρι Σέριφο και Σίφνο. Παραδίδει το κύριο σώμα του αρχείου του στη Γεννάδιο Βιβλιοθήκη, όπου φυλάγεται και το αρχείο του Σεφέρη. Στην Αμερική κυκλοφορεί το μεγάλο αφιέρωμα, του περιοδικού Books Abroad. 1976 Τρίμηνη παραμονή στο νοσοκομείο με κήλη του δίσκου. Ανάρρωση το καλοκαίρι στην Αίγινα, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο ετοιμάζει μια μεγάλη σειρά collages. ’γνωστοι σπάζουν την προθήκη ενός βιβλιοπωλείου όπου είναι εκτεθειμένα μόνο έργα του Ελύτη, 1977 Η μαγεία του Παπαδιαμάντη. Σηματολόγιον. Six Plus un remords pour le ciel, μετάφραση F. B. Mâche, Montepellier. Τον Μάρτιο τελειώνει τα "Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας". Σε μία συνέντευξη εξηγεί τους λόγους που δεν τον αφήνουν να γίνει μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Γράφει την Αναφορά στον Ανδρέα Εμπειρίκο, καλοκαίρι στην Αίγινα. Την 28η Οκτωβρίου το Εθνικό θέατρο παρουσιάζει σε έκτακτη σειρά παραστάσεων μια σύνθεση από το ποιήτικά του έργα με το γενικό τίτλο "Η μεγάλη ώρα". Κυκλοφορεί "Οδυσσέας Ελύτης Βιβλιογραφία 1935-1971", που του αφιερώνει ο Mario Vitti. 1978 Μαρία Νεφέλη. Αναφορά στον Αντρέα Εμπειρίκο. Πώληση των οικογενειακών εργοστασίων σαπωνοποιίας και διάλυση της Εταιρείας Αλεπουδέλη. Καλοκαίρι στην Αίγινα. Τον Σεπτέμβριο στη Μυτιλήνη, όπου ανακηρύσσεται επίτιμος δημότης. Ο Σουηδός Ingemar Rhedin αρχίζει τη μετάφραση του "’ξιον εστί". Από τη γαλλική εκπομπή France Culture (Παρίσι) μεταδίδεται συνέντευξη που του πήρε ο Olivier Germain Thomas. Τον Δεκέμβριο τελετή της αναγόρευσης του σε επίτιμο διδάκτορα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 1979 Εκλογή 1935-1977. Στο Ηράκλειο ανακηρύσσεται επίτιμος δημότης, η τελετή γίνεται στη βασιλική του Αγίου Μάρκου. Τον Ιούλιο στη Μυτιλήνη για τα εγκαίνια του Μουσείου Tériade. Τον Οκτώβριο ο γραμματέας της Σουηδικής Ακαδημίας αναγγέλλει την απονομή του βραβείου Nobel για τη λογοτεχνία στον Ελύτη. Τον Δεκέμβριο, για την απονομή, στη Στοκχόλμη: λόγος του στην αίθουσα της Ακαδη- μίας, επίσημη τελετή στο Concert House, προσφώνηση του ακαδημαϊκού Karl Ragnar Gierow, γεύμα στο Δημαρχείο, γεύμα στα ανάκτορα όπου συνοδεύει τη βασίλισσα Σύλβια. Η Thyelska Galeriet (Στοκχόλμη) εκθέτει για ένα μήνα τα collages του |
1980 -1996
|
1980 Dignum est - Το Axion esti, μετάφραση Cristian Caranbell, Βαρκελώνη. Cinquenta poemas, μετάφραση Luis de Cranigal, Ciudad Real. Poemas μετάφραση José Antonio Moreno Jurado, Σεβίλλη. Τον Μάρτιο στο Παρίσι όπου ανακηρύσσεται διδάκτορας τιμής ένεκεν στο μεγάλο αμφιθέατρο της Σορβόννης. Ακολουθούν δεξιώσεις και συναντήσεις. Στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη (Αθήνα) έκθεση collages με το γενικό τίτλο "Συνεικόνες". Τον Μάιο στη Ζάκυνθο, προσκύνημα στον Σολωμό και τον Κάλβο. Τον Αύγουστο στην Κύπρο κατάθεση στεφάνου στον τάφο του Εθνάρχη Μακαρίου - γεύμα του προέδρου της δημοκρατίας προς τιμήν του. Ανακήρυξή του σε δημότη Πάφου και Λάρνακας. Το φθινόπωρο στην Ισπανία, φιλοξενούμενος από τον πρωθυπουργό. Τιμές και τελετές στη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη, όπου τον δέχονται οι βασιλείς. Στο Τολέδο ανακήρυξή του σε επίτιμο δημότη και αδελφοποίηση των πόλεων Τολέδου και Ηρακλείου με πανηγυρικές εκδηλώσεις. 1981 Maria Nefele, μετάφραση Athan. Anagnostopoulos, Βοστώνη. Selected Poems, επιμέλεια Edmund Keeley και Philip Sherrard, Λονδίνο, El Axion esti, μετάφραση Miguel Castillo Didier, Caracas. Η Βασιλική Φιλολογική Εταιρεία του Λονδίνου του απονέμει το αργυρό μετάλλιο Benson. Περνά το καλοκαίρι στην Κω και Κάλυμνο. Τον Νοέμβριο, σε πανηγυρική τελετή που οργανώνεται στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, η πριγκίπισσα ’ννα της Αγγλίας του απονέμει το δίπλωμα διδάκτορα τιμής ένεκεν. 1982
Τρία ποιήματα με σημαία Ευκαιρίας. Marie
des brumes, μετάφραση Xavier Borders
και Robert Longueville Παρίσι. Τον
Μάρτιο παρασημοφορείται από το δήμαρχο
Δ. Μπέη με το "Χρυσό μετάλλιο τιμής
του Δήμου Αθηναίων". Στα Χανιά για το
μνημό- συνο του Ελευθερίου Βενιζέλου
φιλοξενείται στο υπνοδωμάτιο του. Η "Εταιρεία 1983 Παρευρίσκεται στον αγιασμό ενός κρουαζιερόπλοιου στο οποίο δίνουν το όνομα "Οδυσσέας Ελύτης". 1984 Την άνοιξη κυκλοφορεί η συλλογή "Σαπφώ" Τον Δεκέμβριο πεθαίνει ο βασικός εκδότης και πολύ καλός του φίλος Νίκος Καρίδης. 1985 31 Οκτωβρίου πεθαίνει ο Νίκος Εγγονόπουλος. Τυπώνεται ο "Μικρός Ναυτίλος" και η "Αποκάλυψης του Ιωάννου". 1986 Ο Δήμος Μυτιλήνης δίνει το όνομα του ποιητή σε έναν καινούργιο κεντρικό δρόμο της πόλης τον οποίο εγκαινιάζει ο ίδιος ο Ελύτης. Χωρίς να είμαστε σίγουροι για την ημερομηνία, ο Οδυσσέας Ελύτης κυκλοφόρησε σε περιορισμένα αντίτυπα από χέρι σε χέρι ένα πολύπτυχο με παιδικές φωτογραφίες του και το ποίημα «Ιουλίου Λόγος», που βρίσκουμε αργότερα στα «Ελεγεία της Οξώπετρας». 1992 Εκδίδεται η ποιητική συλλογή "Τα Ελεγεία της Οξώπετρας" 1995 Εκδίδεται η ποιητική συλλογή "Δυτικά της Λύπης" 1996 Θάνατος στα 86 του χρόνια.
ΤΟ 1998 τυπώνεται μετά θάνατον η ποιητική συλλογή "εκ του πλησίον". |